"ΟΡΕΙΑΣ"

Ορειβατικός Πεζοπορικός Σύλλογος Λέσβου

Τεχνικό Τμήμα

Τεχνικό Τμήμα

Σάββατο, 10 Ιουνίου 2017 08:09

14/05/2017 ➡ Τάρτι

Βαδίζοντας στην τελευταία διαδρομή της περιόδου αυτής, βρεθήκαμε στην περιοχή της Γέρας και συγκεκριμένα στο Τάρτι.

    Η αρχική πορεία που ακολουθήσαμε ήταν μέσα από αγροτικό δρόμο με ελαιώνες, αγναντεύοντας από την δεξιά μας πλευρά τις παραλίες Τάρτι και Τσάφ. Ακολουθώντας το μονοπάτι, από την δεξιά μας πλευρά σκαρφαλώσαμε στην πλαγιά λόφου που, μας οδήγησε στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής που το σκεπάζει μια μεγάλη κουμαριά. Πίσω από το εκκλησάκι υπάρχει μια μικρή σπηλιά, κατεβαίνεις δυο τρία σκαλοπάτια και φθάνεις σε μια πηγή που το νερό της θεωρείται αγίασμα. Συνεχίζοντας το ανέβασμα, τριάντα μέτρα πιο πάνω συναντήσαμε την «Πελεκανιά» όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι (από το πελεκώ). Μας προκάλεσε δέος ο κάθετα κομμένος βράχος, σε ύψος δέκα περίπου μέτρων και πλάτος είκοσι. Είναι ένα από τα αρχαιότερα λατομεία του νησιού. Φαίνονται καθαρά τα σημάδια του καλεμιού επάνω στο βράχο.
    Η ανηφορική μας πορεία διακόπτεται από αγροτικό δρόμο ο οποίος μας οδηγεί ανατολικά σε ένανπέτρινο όγκο. Ένα απότομο ακρωτήρι με κάθετα βράχια. Είναι ο «Ντάλαντος» στην τοπική διάλεκτο. Καλείται όμως «Τάνταλος» και σίγουρα το αρχαίο αυτό όνομα έχει σχέση με τις οικιστικές εγκαταστάσεις εδώ γύρω. Κάτι καλύβια βρίσκονται στον αυχένα του. Υπήρχε κρησφύγετο ανταρτών εκεί το 40. Η θέα από εκεί μας αποζημίωσε για τον κόπο που κάναμε για να φτάσουμε ως εκεί. Αριστερά θαυμάζαμε τις βραχονησίδες Μυρσίνια και το Λιγωνάρι, ενώ δεξιά τις παραλίες Αντιτσάφ, Τσάφ και Τάρτι.
    Κατεβαίνοντας ακολουθήσαμε το δαιδαλώδες μονοπάτι με τις ελιές που μας οδήγησε στη θάλασσα και συγκεκριμένα στη παραλία Τσάφ με τις εξοχικές κατοικίες και το μόλο με τις ψαρόβαρκες. Από εκεί σε λίγα λεπτά ήμασταν στο σημείο που είχαμε ξεκινήσει στη παραλία Τάρτι. Η βουτιά στην θάλασσα μας δρόσισε από την ζέστη της ημέρας. Αυτό που ήρθε να ολοκληρώσει την διαδρομή μας ήταν οι κρύες μπίρες, το φαγητό και ο χορός που ακολούθησε.

 

 Χάρτης

 tarti 14 5 2017 map

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

  • Κείμενο: Θεμιστοκλής Οσμανλής
  • Φωτογραφίες: Θεόδωρος Κουρουγένης, Βeate Ray

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές που περάσαμε στη διάρκεια των εξορμήσεων με το Σύλλογο μας, ήταν και η επίσκεψη μας στο Μουσείο - Βιβλιοθήκη του Στρατή Ελευθεριάδη “TERIADE”.
Κρυμμένο μέσα σε ένα μικρό ελαιώνα της Βαρειάς, δίπλα στο Μουσείο Θεόφιλου με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του είναι ένας από τους πιο αξιόλογους αλλά δυστυχώς όχι και τόσο γνωστούς (ακόμα και σε μας τους ντόπιους) επισκέψιμους χώρους.
Η επίσκεψη έγινε πριν την διαδρομή μας “Καρύνη – Ανεραίδα”, τον τόπο όπου γυρίστηκε η ελληνική βουβή ταινία “Δάφνης και Χλόη” το 1931 και θέλοντας να ανακαλύψουμε την σχέση του μυθιστορήματος με το Μουσείο, βρεθήκαμε εκεί.
Το Μουσείο - Βιβλιοθήκη TERIADE ιδρύθηκε το 1979 από τον Στρατή Ελευθεριάδη (πιο γνωστόν σαν TERIADE) με σκοπό να φιλοξενήσει ένα μέρος του εκδοτικού του έργου και την συνεργασία που είχε με τους μοντέρνους ζωγράφους της εποχής του (Σαγκάλ, Πικάσο Ματίς) κ.α.
Γεννημένος στην Βαρειά της Λέσβου το 1897 (το πατρικό του σπίτι είναι δίπλα στο Μουσείο) στα 18 του έφυγε για το Παρίσι με σκοπό να σπουδάσει νομική αλλά τελικά το ενδιαφέρον του για την ζωγραφική, (στην εφηβεία του ζωγραφίζει κάποιους πίνακες), στρέφεται στην εμβάθυνσή της και γίνεται τεχνοκριτικός.
Το 1937 ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο VERVE (ΟΙΣΤΡΟΣ) και αρχίζει μια ανεπανάληπτη εκδοτική δημιουργία που συνεχίστηκε μέχρι το 1971.
Όπως έλεγε ο ίδιος: “Το VERVE γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1937. Σε περιόδους αγωνίας γίνονται τέτοια πράγματα. Όταν υπάρχουν μεγάλες κρίσεις, όταν βρισκόμαστε πραγματικά σε απόγνωση και δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε. Ή μάλλον φοβόμαστε ότι όλα θα χαθούν και τότε όλοι είναι ικανοί για παράτολμες και παθιασμένες πράξεις.”
Παράλληλα με την έκδοση του VERVE παροτρύνει τους διάφορους καλλιτέχνες φίλους του για την δημιουργία των 'Μεγάλων Βιβλίων'.
Η ιδέα του εικονογραφημένου βιβλίου είναι αποτέλεσμα της εκδοτικής του εμπειρίας αλλά και της γνωριμίας του με την ζωγραφική του μεσαιωνικού χειρογράφου.
Συνεργάζεται μαζί τους εμπνέονται από την παγκόσμια λογοτεχνία και φτιάχνουν τα Μεγάλα Βιβλία κείμενο και ζωγραφιά όπως τα μεσαιωνικά χειρόγραφα Έτσι ο Σαγκάλ ζωγραφίζει το “Δαφνης και Χλόη”, την “Βίβλο”, ο Γκρομέρ τον “Μάκβεθ”, κ.α.

Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι τα τεύχη του VERVE είναι αναπαραγωγές
πινάκων ζωγραφικής και σχεδίων που ήδη υπήρχαν, ενώ τα Μεγάλα Βιβλία είναι πρωτότυπα έργα τέχνης (λιθογραφίες, χαλκογραφίες, κ.α.) σε πολύ περιορισμένο αριθμό εντύπων αριθμημένα και υπογεγραμμένα από τον ίδιο τον καλλιτέχνη.
Στην είσοδο του Μουσείου η πρόεδρος μας έκανε την εισαγωγή και με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο μας έβαλε στο κλίμα της επίσκεψης, οπότε μετά την καθιερωμένη φωτογραφία μπήκαμε στο ανακαινισμένο μουσείο.
Θέματα και χρώματα, χρώματα και ιδέες, ιδέες και κινήματα. Όμορφη παρουσίαση, μοντέρνος τρόπος προσέγγισης, η ζεστή φιλοξενία του φύλακα, η αίσθηση μιας άλλης δημιουργικής εποχής.
Περιηγηθήκαμε στον χώρο, θαυμάσαμε τα όμορφα χρώματα του “Δάφνης και Χλόη” και των άλλων έργων και βγαίνοντας έξω καταλάβαμε ότι εκεί μέσα μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει έναν διάλογο μεταξύ ζωγραφικής και ποίησης.
Αυτός άλλωστε ήταν και ο πρωταρχικός σκοπός του Στρατή Ελευθεριάδη - Teriade.

 

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

Κείμενο: Ελένη Κρητικού
Φωτογραφίες: Βασίλης Παπαδόπουλος

Παρασκευή, 12 Μαΐου 2017 09:59

Πεζοπορία Κυριακής 14 Μαΐου 2017

ΟΡΕΙΑΣ τελευταία μικρή πεζοπορία-παραλία την Κυριακή 14/5/2017 στο Τάρτι

Η πεζοπορική σεζόν 2016-2017 του ΟΡΕΙΑΣ θα κλείσει αυτή την Κυριακή 14 Μαΐου στο Τάρτι.

Η διαδρομή είναι μικρή (λιγότερο από 2 ώρες), εύκολη και κυκλική Τάρτι – Τσαφ – Λιγονάρι. Έχει ξαναπραγματοποιηθεί παραλλαγή της από τον ΟΡΕΙΑΣ.

Μετά θα υπάρχει διαθέσιμος χρόνος για μπάνιο όσοι επιθυμούν και φαγητό σε εστιατόριο της περιοχής.

Απαραίτητα είναι τα πεζοπορικά μποτάκια.

Για διευκόλυνση στη μετακίνηση θα υπάρχει πούλμαν. Αναχώρηση 09:00 από το My Market στο πάρκιγκ. Δηλώσεις συμμετοχής κατά προτίμηση ηλεκτρονικά στη φόρμα που στέλνεται με e-mail, αλλιώς στην Αντωνία τηλ. 6946-306487 έως τις 12:00 το μεσημέρι του Σαββάτου. Δηλώνετε και αν θα συμμετέχετε στο φαγητό.

Παρακαλούμε για τυχόν ακυρώσεις ειδοποιείτε έγκαιρα τηλεφωνικά.

Εάν οι συμμετοχές ξεπερνούν κατά λίγο τις διαθέσιμες θέσεις του ενός πούλμαν, τότε θα τηρηθεί χρονική σειρά προτεραιότητας.

Πέμπτη, 11 Μαΐου 2017 00:21

07/05/2017 ➡ Καρίνη - Ανεράιδα

«Στην Ανεράιδα τρέχει ένας μικρός καταρράκτης, που δημιουργεί μια μικρή λιμνούλα. Είναι ο τόπος που γυρίστηκε η ελληνική βουβή ταινία "Δάφνις και Χλόη" σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου και σημείωσε μεγάλη επιτυχία όταν πρωτοπαίχτηκε στους κινηματογράφους το 1931. Πηγή έμπνευσης ήταν το ερωτικό μυθιστόρημα του Λόγγου, το πρώτο της παγκόσμιας λογοτεχνίας "Δάφνις και Χλόη" που γράφτηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στην Λέσβο, αγαπήθηκε όσο κανένα άλλο και επηρέασε αμέτρητους καλλιτέχνες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στο νησί μας.»

Μ’ αυτά τα λόγια ξεκινούσε η πρόσκληση του Ορειάς για την πεζοπορία της Κυριακής 7 Μαΐου 2017 και μας ξεσήκωνε να ανακαλύψουμε τοποθεσίες, που εκτός της φυσικής τους ομορφιάς, αποτέλεσαν κομμάτι της τέχνης του σινεμά που μεταφέρθηκε, έστω και βουβά, στη κινηματογραφική οθόνη εν έτη 1931! Έτσι λοιπόν 51 άτομα ξεκινήσαμε με Ι.Χ. αυτοκίνητα για την Καρίνη, απ’ όπου θα ξεκινούσε η ενδιαφέρουσα αυτή διαδρομή! Φυσικά δεν γίνεται να βρεθεί κάποιος στην Καρίνη και να μην καθυστερήσει χαζεύοντας για πολλοστή ίσως φορά, το τοπίο που έζησε και δημιούργησε ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος και να μην αναζητήσει την σπηλιά που τον φιλοξένησε. Μετά λοιπόν κι από την καθιερωμένη πλέον φωτογράφιση στη σκιά του πλάτανου, ξεκινήσαμε για τον ρου του ρωμαϊκού υδραγωγείου.

Πρώτη στάση στο Παλαιό Γεφύρι της Κόβελης, κρυμμένο μέσα σε πλούσια βλάστηση, παρέα με τον ήχο του νερού από το μικρό ποτάμι. Αφήνοντας πίσω μας το όμορφο αυτό γεφύρι συνεχίσαμε το μονοπάτι για την Καμάρα της Ανεράιδας. Περπατώντας μέσα από ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο, με εναλλαγές στο ανάγλυφό του, απολαμβάνοντας όλες τις αποχρώσεις του πράσινου που χαρίζουν τα πλατάνια, οι ελιές και τα πεύκα και με τη γνωστή μυρωδιά που πρόδιδε την παρουσία προβάτων και όμορφων αλόγων, κάναμε τη δεύτερη στάση μας στο εκκλησάκι των Ταξιαρχών. Μικρό και φροντισμένο μας υποδέχτηκε για την ολιγόλεπτη στάση μας, προκειμένου να ανακτήσουμε δυνάμεις και να συνεχίσουμε την πορεία μας.

Μετά από αρκετή ώρα πεζοπορίας φτάσαμε στον προορισμό που είχε εξάψει την φαντασία ή έστω την περιέργεια όλων μας. Η ενημερωτική πινακίδα μεταξύ άλλων μας ενημέρωνε ότι πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη σωζόμενη τοξοστοιχία του υδραγωγείου, (με πρώτη εκείνη της Μόριας), με υψόμετρο ροής τα 123 μέτρα. Στέκουν ακόμα σε πείσμα των καιρών τα απομεινάρια του ρωμαϊκού υδραγωγείου. Το ρωμαϊκό υδραγωγείο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αλλά και πιο εντυπωσιακά μνημεία της Λέσβου, που κατασκευάστηκε στα τέλη του 2ου αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα. Μέσα από μια διαδρομή 26 χλμ. ξεκινούσε από τις πλούσιες πηγές του Ολύμπου και κατέληγε στην αρχαία πόλη της Μυτιλήνης, τροφοδοτώντας την με 127.000 κυβικά μέτρα νερού τη μέρα. Στη Λέσβο οι Ανεράιδες ήταν οι νεράιδες που ο λαός τις λογίζει ως νύμφες των ποταμών και των λιμνών, πνεύματα με ανθρώπινη μορφή, απαράμιλλη ομορφιά και φιλαγαθία, αλλά και τρομερές αν προσβληθούν από τους θνητούς. Πολύ ενδιαφέροντα και διευκρινιστικά τα σχετικά σχόλια των φίλων πεζοπόρων Αντώνη Χατζηχαραλάμπους και Δημήτρη Σταματέλλη που αναφέρουν ότι σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία οι Νηρηΐδες ήταν νύμφες της θάλασσας, κόρες του Νηρέα και της Ωκεανίδας και οι Ναϊάδες νύμφες των γλυκών νερών, πηγών (κρηνών), ποταμών και λιμνών. Οι Ορειάδες νύμφες (απ’ όπου και το όνομα του συλλόγου μας) κατοικούσαν στα όρη και τα προστάτευαν.

Η Πρόεδρος Έλσα μας ενημέρωσε ότι λίγα μέτρα από τη στάση μας στον πανέμορφο αυτό τοπίο, έλαβαν χώρα τα γυρίσματα της ταινίας «Δάφνις και Χλόη». Ούτε οι κοτρώνες, ούτε η κούραση, που όσο να πεις είχε αρχίσει να κάνει την εμφάνισή της, στάθηκαν εμπόδιο να συνεχίσουμε για τον τελικό μας προορισμό. Και πράγματι άξιζε το κάθε βήμα! Η ηρεμία της φύσης με τα ψηλά δέντρα, τον μικρό καταρράκτη με τα νερά του να τροφοδοτούν τη λιμνούλα, συνέθεταν το σκηνικό που ο καθένας από μας, με τα μάτια της δικής του φαντασίας, μπορούσε να βλέπει τους πρωταγωνιστές του βουκολικού μυθιστορήματος να ενσαρκώνουν τους ρόλους τους: τον έρωτα δύο νέων παιδιών σε άλλες εποχές, πιο αθώες και πιο αγνές ίσως από τη σημερινή. Ο Γκαίτε είχε πει ότι κάθε άνθρωπος θα πρέπει να διαβάζει τουλάχιστον μια φορά το χρόνο το μυθιστόρημα «Δάφνις και Χλόη». Ίσως τελικά αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί και από μια επίσκεψη στο χώρο που διαδραματίζεται η υπόθεση...

Η αλήθεια είναι ότι η ώρα είχε περάσει, η διάθεση όμως να εγκαταλείψουμε τη λιμνούλα όχι. Μετά από αρκετά καλέσματα της προέδρου, πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Ο ήλιος είχε ανέβει από ώρα και αυτό έκανε λίγο δυσκολότερη την επιστροφή μας. Οι εκπλήξεις όμως δεν είχαν τελειώσει! Λίγο πριν κλείσουμε τον κύκλο της διαδρομής μια εκπληκτική εικόνα ήρθε να μας αποζημιώσει! Δεν είναι άλλη από την τοποθεσία που πολλοί από μας θαυμάζαμε μέχρι σήμερα μόνο από την αναρτημένη φωτογραφία στο site του Συλλόγου μας. Πλατάνια με ζωηρό πράσινο χρώμα, απλωμένα γύρω από το ποταμάκι που τα νερά του καταλήγουν στην Καρίνη. Ηρεμία, γαλήνη, ομορφιά, μεταξύ των «συστατικών» που δίνουν πραγματικό νόημα στη ζωή μας και δυστυχώς χάνονται μέσα στην καθημερινότητά μας. Αντίθετα, επιτρέπουμε να μας απασχολούν και να μας προβληματίζουν ματαιοδοξίες και ελάσσονος σημασίας ζητήματα, που στην τελική λίγη (ή καθόλου...) αξία έχουν.

Κάπως έτσι λοιπόν τελείωσε μια ακόμη όμορφη διαδρομή με τον Ορειάς. Για αρκετούς από τους πεζοπόρους το τέλος αυτής παρατάθηκε με ένα καφεδάκι κάτω από απ’ την σκιά του πλάτανου της Καρίνης, πριν την επιστροφή στην πόλη.


Ραντεβού την επόμενη Κυριακή. Ως τότε φίλοι μου να είστε όλοι καλά και να περνάτε καλύτερα!

 

Χάρτης

 Karini Aneraida map 7 5 2017

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

  • Κείμενο: Στρατούλα Βαΐτη
  • Φωτογραφίες: Γιώργος Κουτλής
Πέμπτη, 04 Μαΐου 2017 02:15

Πεζοπορία Κυριακής 7 Μαΐου 2017

Στην Ανεράιδα τρέχει ένας μικρός καταρράκτης, που δημιουργεί μια μικρή λιμνούλα. Είναι ο τόπος που γυρίστηκε η ελληνική βουβή ταινία "Δαφνις και Χλόη" σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου και σημείωσε μεγάλη επιτυχία όταν πρωτοπαίχτηκε στους κινηματογράφους το 1931.
Πηγή έμπνευσης ήταν το ερωτικό μυθιστόρημα του Λόγγου, το πρώτο της παγκόσμιας λογοτεχνίας "Δάφνις και Χλόη" που γράφτηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στην Λέσβο, αγαπήθηκε όσο κανένα άλλο και επηρέασε αμέτρητους καλλιτέχνες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στο νησί μας.
Όσοι επιθυμούν να ανακαλύψουν το τι σχέση έχει το μυθιστόρημα με το μοναδικό Μουσείο Βιβλιοθήκη Τεριάντ, ας βρεθούν με την πρόεδρο του ΟΡΕΙΑΣ Έλσα Εγγλεζοπούλου το Σάββατο 6 Μαΐου στις 12:00 στην είσοδο του μουσείου για μία εμπειρία διαφορετική.

ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ την Κυριακή
Αναχώρηση με τα ΙΧ μας από το Σ/Μ My Market (πάρκιγκ) στις 09:00. Έναρξη πεζοπορίας από την Καρίνη –κεντρικός δρόμος Αγιάσου- στις 09:20 (για όσους έρθουν από αλλού). Κυκλική, εύκολη διαδρομή εκτός από ένα μικρό τμήμα στο τέλος (προαιρετικό). Διάρκεια περίπου 3,5 ώρες (με τα διαλλείματα).
Γι’ αυτή την πεζοπορία ΔΕΝ δηλώνετε συμμετοχή από πριν, ούτε είναι κανονισμένο οργανωμένο φαγητό για μετά. Φοράμε πεζοπορικά μποτάκια για την ασφάλειά μας. Τηλ. επικοινωνίας για τυχόν διευκρινήσεις: 6974-118668 (Έλσα)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
«...Πάνω στο Κυνήγι κάποτε, στη Λέσβο, αντίκρισα σ’ ένα άλσος των Νυμφών τ’ ωραιότερο θέαμα που ’χω δει στη ζωή μου:
Μία ζωγραφιά, που ιστορούσε μίαν αγάπη. Όμορφο ήταν βέβαια και το άλσος, πολύδεντρο κι ανθόσπαρτο και καλοποτισμένο. Μια πηγή τα νότιζε όλα, δέντρα και λουλούδια, αλλ’ ακόμα πιο όμορφη ήταν η ζωγραφιά, καθώς έδειχνε με τέχνη περισσή, του έρωτα τα γυρίσματα.... Βρήκα λοιπόν κάποιον που μου εξήγησε τη ζωγραφιά, κι έγραψα τέσσερα βιβλία. Αφιερωμένο στον Έρωτα, στις Νύμφες και στον Πάνα, το έργο μου είναι κι απόκτημα ευχάριστο για τον καθένα: θα δώσει γιατριά στον άρρωστο και παρηγοριά στον θλιμμένο, σ’ όποιον αγάπησε θα φέρει αναμνήσεις και θα προετοιμάσει αυτόν που δεν αγάπησε ακόμα.
...Γιατί κανείς ποτέ δεν ξέφυγεν ολότελα από τον Έρωτα, μήτε και θα του ξεφύγει, όσο υπάρχει κι ομορφιά και μάτια να την ατενίσουν. Σ' εμάς ωστόσο ας δώσει ο Θεός να μένουμε στα λογικά μας και να διηγόμαστε των άλλων τα πάθη.”

Λόγγος - πρόλογος ΠΟΙΜΕΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΦΝΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΛΟΗΣ, εκδ. Ίκαρος

Και ξαφνικά πέφτει η ιδέα στο Δ.Σ. "Τι λέτε παιδιά, πάμε το Σαββάτο το βράδυ στον Μανταμάδο; Να προσκυνήσουμε, να τηρήσουμε το έθιμο, να κάνουμε κάτι διαφορετικό". Ωραία ιδέα, γρήγορες αποφάσεις και "ο κύβος ερίφθει", όπως θα έλεγαν οι φίλοι μας οι Ρωμαίοι. Και να ’μαστε λοιπόν μετά την καθιερωμένη οργάνωση, το Σαββάτο το απόγευμα στις 4:30 στο γνωστό σημείο του My Market, με τον ανάλογο εξοπλισμό έτοιμοι προς εξόρμηση.1

"Όσοι πιστοί προσέλθετε". Παλιά και καινούργια μέλη, επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν με προορισμό την Κώμη. Για κάποιους από εμάς ήταν η πρώτη φορά που βρισκόμασταν στο γραφικό χωριό της Κώμης. Ησυχία, όμορφες ανοιξιάτικες αυλές, γεμάτες χρώματα και μυρωδιές. Ξεκινήσαμε να ανηφορίζουμε σιγά σιγά. Βγήκαμε από το χωριό και συνεχίσαμε να περπατάμε μέσα στον ελαιώνα. Η ζέστη και λόγω της ώρας ήταν κάπως ενοχλητική. Λίγο λίγο όμως και μπαίνοντας μέσα στο δάσος νιώσαμε τη δροσιά του και ο δρόμος έγινε πιο ευχάριστος.

Μετά από 2 περίπου ώρες, φτάσαμε στην περιοχή του ΧΥΤΑ όπου συναντήσαμε και την "autobahn", όπως έλεγε και η πρόεδρος. Μεγάλος, πατημένος χωματόδρομος, μπόλικη σκόνη. Ένα μικρό διάλειμμα για να πάρουμε την ανάσα μας και μερικές φωτογραφίες. Το τοπίο βουκολικό. Ελεύθερα άλογα, αγελάδες με τα εκφραστικά μάτια τους να απολαμβάνουν το λιγοστό χόρτο που υπήρχε γύρω τους. Ήχοι από τα κουδούνια ενός κοπαδιού προβάτων. Ήχοι και χρώματα. Τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος.

Μετά από λίγη ώρα, αφήσαμε πίσω μας την "autobahn" και περπατήσαμε σε δρόμο χαραγμένο από αγρότες κατάλληλο για τα ζώα τους, αλλά και για τα αυτοκίνητά τους. Η ηρεμία του δειλινού, οι όμορφοι ανθισμένοι μικροί θάμνοι μας συντρόφευαν. Συνήθως περπατώντας μέσα σε πράσινο τοπίο με πεύκα ή άλλα δέντρα ποτέ δεν καταδεχόμαστε να ρίξουμε τα μάτια μας στους θάμνους. Αλλά τώρα μόνοι τους στολισμένοι με τα κρεμ, μωβ, ροζ λουλουδάκια τους μέσα στην ταπεινότητά τους ξεχώριζαν. Και ξαφνικά "θάλαττα, θάλαττα". Μπροστά μας τα βουνά της Μ. Ασίας. Η θέα καταπληκτική. Ένα ακόμη ολιγόλεπτο διάλειμμα και ήρθε και η ώρα να ανάψουμε και τους φακούς μας. Ο δρόμος άρχισε να γίνεται λίγο ανώμαλος και έπρεπε να προσέχουμε. Κουβέντες, γέλια, κρωξίματα βατραχιών, αγελάδες και πρόβατα εδώ και εκεί. Που και που βλέπαμε καμιά παρέα περιπατητών που είχε την ίδια ιδέα μ' εμάς να ακολουθήσει τον αγροτικό δρόμο. Και έτσι σιγά σιγά μετά από έξι περίπου ώρες, φτάσαμε στον κεντρικό δρόμο πάνω από το χωριό του Μανταμάδου. Φώτα, αυτοκίνητα, περιπατητές, άλογα με τους αναβάτες τους. Κόσμος πολύς, μεγάλο πανηγύρι. Από τα μεγαλύτερα του νησιού. Γιορτάζει ο Άγιος, ο Αρχάγγελος, ο Μαύρος, ο προστάτης του νησιού. Όλοι στη χάρη του. Ο δρόμος μέχρι το Μοναστήρι κατηφορικός. Το χωριό αν και η ώρα περασμένη, όλο ζωή. Λίγοι πάνε για ύπνο τέτοια μέρα. Πλησιάζοντας προς το Μοναστήρι η κοσμοσυρροή μεγάλωνε και το παζάρι επίσης. Ότι θες καρδιά μου. Από κουζινικά μέχρι βιβλία, τσάντες, σουβλάκια, χαλβάδες και φυσικά οι γνωστοί λουκουμάδες του Μανταμάδου. Λίγη ξεκούραση, αναμονή στην ουρά για προσκύνημα και στις 2 αναχώρηση για την Μυτιλήνη.

Στον γυρισμό σιγά σιγά χαλαρώσαμε και άλλοι λίγο, άλλοι πολύ τον πήραμε τον υπνάκο μας. Μια ακόμη διαδρομή του Συλλόγου μας έφτασε στο τέλος της. Μια διαφορετική εκδρομή, μια άλλη εμπειρία. Και του χρόνου λοιπόν με υγεία και σε αναμονή της επόμενης εξόρμησής μας.

 

Χάρτης

 29 4 2017 komi mantamados taksiarxis map

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

  • Κείμενο: Ελένη Κρητικού
  • Φωτογραφίες: Νεκταρία Καρακλά, Γιώργος Κουτλής
Πέμπτη, 27 Απριλίου 2017 08:57

Πεζοπορία Σαββάτου 29 Απριλίου 2017

Αυτό το Σαββατοκύριακο θα διαφοροποιηθούμε, πραγματοποιώντας βραδινή διαδρομή. Την Κυριακή (των Μυροφόρων) πανηγυρίζει η Ι. Μ. Ταξιαρχών Μανταμάδου και αρκετά μέλη μας θα ήθελαν να περπατήσουν προς τα εκεί, όπως είναι η παράδοση. Θα πάμε λοιπόν ως ΟΡΕΙΑΣ από δασικούς και αγροτικούς δρόμους, αντί για τον ασφαλτόδρομο με την κίνηση, ακολουθώντας την πορεία που κάνουν και κάτοικοι ορισμένων χωριών.

Το ραντεβού μας είναι 4:30 το απόγευμα του Σαββάτου 29 Απριλίου, στο S/M My Market στο πάρκιγκ. Από κει με πούλμαν θα πάμε ως την Κώμη, απ’ όπου θα ξεκινήσει η πεζοπορία. Η διαδρομή είναι 23 χλμ και εκτιμάμε ότι θα διαρκέσει περίπου 7 ώρες. Στον Ταξιάρχη θα υπάρχουν διαθέσιμες 2 ώρες, ώσπου να αναχωρήσουμε πάλι με το δικό μας λεωφορείο.

Εξυπακούεται πως απαιτείται καλή φυσική κατάσταση, παπούτσια όχι πολύ βαριά αλλά σταθερά και ανθεκτικά γιατί σε κάποια τμήματα το έδαφος είναι αρκετά ανώμαλο, εφεδρικό μπλουζάκι και οπωσδήποτε ατομικός φακός.

Δηλώσεις συμμετοχής κατά προτίμηση ηλεκτρονικά στη φόρμα που στέλνεται με e-mail, αλλιώς στον Θεόδωρο τηλ. 6972-176208 έως τις 11:00 το πρωί του Σαββάτου. Παρακαλούμε για τυχόν ακυρώσεις ειδοποιείτε έγκαιρα τηλεφωνικά.

Δευτέρα, 24 Απριλίου 2017 19:17

23/04/2017 ➡ Στύψη - Υψηλομέτωπο

Η Κυριακή 23 Απριλίου 2017, ανήμερα του Αγ. Γεωργίου δεν ξημέρωσε με τις ιδανικότερες των καιρικών συνθηκών. Μια ασθενής βροχή που ξεκίνησε από τις πρώτες πρωινές ώρες, μάλλον προβλημάτισε λίγα ομολογουμένως μέλη του Ορειάς, που ακύρωσαν τη συμμετοχή τους, αλλά όχι την πλειοψηφία. Έτσι περίπου 50 φίλοι και μέλη, πιστοί στο καθιερωμένο ραντεβού στις 9 το πρωί κι ενώ η βροχή είχε σταματήσει, (με την ευχή να μην ξαναρχίσει!!!), επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο με προορισμό την Στύψη. Η Στύψη οφείλει την ονομασία της στη στυπτηρία (στύψη), ορυκτό που αφθονεί στο υπέδαφός της και χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία και τη βαφική. Εκεί, νότια του Λεπέτυμνου, θα ήταν η αφετηρία της σημερινής πεζοπορίας.

Με το που φτάσαμε ο ήλιος άρχισε δειλά-δειλά να προβάλει και να μας ανεβάζει τη διάθεση! Αφού αποχαιρετήσαμε προσωρινά τον οδηγό μας Λουκά αρχίσαμε να κατηφορίζουμε προς τη μικρή λιμνοδεξαμενή που υπάρχει στην περιοχή. Περπατώντας μέσα από ένα μονοπάτι καταπράσινο, στρωμένο με μαργαρίτες, χαμομηλάκια και παπαρούνες συναντήσαμε τη λιμνοδεξαμενή. Κάνοντας μια μικρή στάση για την απαραίτητη φωτογράφιση, συνεχίσαμε περνώντας δυο όμορφα πέτρινα γεφυράκια, προς Αγία Μαρίνα και την Παλαιοχριστιανική Εκκλησία του Υψηλομέτωπου. Ανηφορίζοντας, βοσκοτόπια, αλώνια και μικρά ρυάκια με τα κελαριστά νερά τους, συνέθεταν ένα όμορφο βουκολικό τοπίο, δημιουργώντας ταυτόχρονα μια γλυκιά αίσθηση ηρεμίας. Άλλωστε σύμφωνα με πληροφορίες που μας έδωσε η πρόεδρος Έλσα, η περιοχή αυτή σε αλλοτινούς καιρούς τροφοδοτούσε τους κατοίκους της, αλλά και το υπόλοιπο νησί με σιτηρά. Μάλιστα σε κάποιο σημείο της διαδρομής συναντήσαμε και τα ερείπια ενός παλιού υδρόμυλου.

Μετά από αρκετή ώρα και μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, συναντήσαμε την Παλαιοχριστιανή Εκκλησία του Υψηλομέτωπου. Σε συνέχεια της ενημέρωσής μας, η πρόεδρος, η οποία είχε φροντίσει να μας φέρει και σχετικό ενημερωτικό υλικό με τα σχέδια και το ψηφιδωτό του ναού, μας είπε ότι πρόκειται για τα ερείπια μιας τρίκλιτης βασιλικής εκκλησιάς που χρονολογείται, με βάση τα δομικά της χαρακτηριστικά, στο δεύτερο μισό του 6ου αιώνα μ.Χ.. Στο εσωτερικό του ναού, κατά την ανασκαφή που έγινε το 1928 αποκαλύφθηκε ψηφιδωτό, το οποίο δυστυχώς με το πέρασμα του χρόνου καταστράφηκε ολοσχερώς, (άγνωστο πώς...) κι έτσι δεν μπορέσαμε να το θαυμάσουμε. Στα ερείπια του ναού, σύμφωνα με πληροφορίες, το 1954 κτίστηκε το παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Παρ’ όλη την απογοήτευση μας για την αδιαφορία των αρμοδίων υπηρεσιών που οδήγησε στην εγκατάλειψη και καταστροφή αυτού του μνημείου, παραμείναμε στο χώρο της εκκλησίας, απολαμβάνοντας ότι κατάφερε να παραμείνει ακόμη όρθιο, όπως οι έξι κίονες που αποτελούσαν το μεσαίο κλίτος του ναού, αλλά και τη θέα που μας χάριζε το ψηλό σημείο που ήταν χτισμένη η εκκλησία.

Αφήνοντας πίσω μας την Παλαιοχριστιανική εκκλησία, συνεχίσαμε για τα τελευταία 1,2 χλμ. που μας χώριζαν από το χωριό του Υψηλομέτωπου. Αν και μικρή η απόσταση, η διαδρομή αποδείχθηκε λίγο ζόρικη λόγω της ανηφόρας που έπρεπε να ανεβούμε για να συναντήσουμε το χωριό. Για πολλούς από τους περιπατητές ήταν η πρώτη φορά που επισκέπτονταν το χωριό. Οι εντυπώσεις ήταν από τις καλύτερες, μιας και πρόκειται για ένα μικρό αλλά πανέμορφο και γραφικό χωριό, με παραδοσιακά σπίτια και λιθόστρωτα δρομάκια, χτισμένο σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Στη πλατεία του χωριού, κυριαρχεί η εκκλησία του Ταξιάρχη με το επιβλητικό καμπαναριό της.

Μετά τη σύντομη βόλτα μας μέσα στο χωριό, η ώρα είχε περάσει και δεν θα έπρεπε να αργήσουμε στο ραντεβού μας με τον οδηγό Λουκά, που μας περίμενε με το λεωφορείο στην είσοδο του χωριού για να μας μεταφέρει στην τουριστική Άναξο. Στο παραθαλάσσιο εστιατόριο που είχε φροντίσει το συμβούλιο του συλλόγου μας για το μεσημεριανό μας φαγητό, φάγαμε με μεγάλη όρεξη το μενού που είχε καθοριστεί, καθώς 4 περίπου ώρες πεζοπορίας είχαν «ανοίξει» την όρεξή μας. Προς το τέλος του γεύματος μας περίμενε μια έκπληξη! Το μέλος του συλλόγου και φίλη Μαρία, είχε ετοιμάσει για τους εορτάζοντες Γιώργηδες ένα ωραίο σοκολατένιο γλυκό που συνόδευσε τις ολόθερμες ευχές μας.

Ήλιος και θάλασσα μαζί με τη ραστώνη του μεσημεριού σε πλήρη συνεργασία, μας έκαναν να μην έχουμε καρδιά να φύγουμε. Η καλή μας πρόεδρος, δείχνοντας κατανόηση, μας έκανε το χατίρι να παρατείνουμε τη παραμονή μας στην Πέτρα για ένα καφεδάκι μετά το φαγητό. Έτσι λοιπόν, η πάντα όμορφη Πέτρα, με την Παναγιά τη Γλυκοφιλούσα, σύμβολο του χωριού, ήταν ο τελευταίος σταθμός της σημερινής μας διαδρομής.


Χαλαρωμένοι και πλήρεις από κάθε άποψη πήραμε το δρόμο του γυρισμού στη Μυτιλήνη. Το ραντεβού της επόμενης διαδρομής ίσως να είναι συντομότερο απ’ ότι έχουμε συνηθίσει... Γι’ αυτό αναμείνατε στο ...mail σας!

 

 

Χάρτης

 23 4 2017 stupsi upsilometopo.map

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

  • Κείμενο: Στρατούλα Βαΐτη
  • Φωτογραφίες: Γιώργος Κουτλής
  • Κάτοψη και ψηφιδωτό της παλαιοχριστιανικής: Α. Ορλάνδος (αρχιτέκτονας-αρχαιολόγος) 1929, Αναδημοσίευση: Ι. Δ. Κοντής "Τόποι και μουσεία της Ελλάδος" αρ. 5 - Αθήνα 1973
Παρασκευή, 21 Απριλίου 2017 01:14

Πεζοπορία Κυριακής 23 Απριλίου 2017

Χριστός Ανέστη!

Μετά την ανάπαυλα του Πάσχα, θα περπατήσουμε σε ένα ποιμενικό τοπίο της Β. Λέσβου, κάνοντας την μη κυκλική διαδρομή Στύψη-Υψηλομέτωπο.

Ξεκινάμε κάτω από την Στύψη (περιφερειακός), περνάμε από την λιμνοδεξαμενή και διασχίζοντας βοσκοτόπια έχουμε ως στόχο την Παλαιοχριστιανική εκκλησία του Υψηλομετώπου.

Θα γευματίσουμε σε εστιατόριο της περιοχής.

Η διαδρομή είναι μέτριας δυσκολίας, διάρκειας 3,5 ωρών περίπου.

Απαραίτητα είναι τα πεζοπορικά μποτάκια (κάποια μονοπάτια είναι δύσβατα), το μακρύ παντελόνι (έντονη βλάστηση λόγω της εποχής) και καπέλο για το ύπαιθρο. Από δω και πέρα χρειάζεται προσοχή και στα φίδια.

Η μετακίνηση θα γίνει με πούλμαν. Αναχώρηση 09:00 από το My Market στο πάρκιγκ. Δηλώσεις συμμετοχής κατά προτίμηση ηλεκτρονικά στη φόρμα που στέλνεται με e-mail, αλλιώς στην Αντωνία τηλ. 6946-306487 έως τις 12:00 το μεσημέρι του Σαββάτου. Δηλώνετε και αν θα συμμετέχετε στο φαγητό.

Παρακαλούμε για τυχόν ακυρώσεις ειδοποιείτε έγκαιρα τηλεφωνικά.

Εάν οι συμμετοχές ξεπερνούν κατά λίγο τις διαθέσιμες θέσεις του ενός πούλμαν, τότε θα τηρηθεί χρονική σειρά προτεραιότητας.

Με ιδιαίτερο φυσιολατρικό ενδιαφέρον η σημερινή πεζοπορία, μιας και ο στόχος της ήταν να θαυμάσουμε από κοντά το Ροδόδενδρον το κίτρινο (Rhododendron luteum) κοινώς αγούδουρα. Έτσι λοιπόν περί τα 55 άτομα, το πρωινό της Κυριακής των Βαΐων 9 Απριλίου, ξεκινήσαμε με προορισμό βορειοδυτικά του νησιού, για την Ανεμώτια. Από κει θα ξεκινούσε η πεζοπορία μας για να συναντήσουμε το μοναδικό αυτό φυτό, αφού απαντάται μόνο στη Λέσβο σε όλη την Ευρώπη!

Σύμφωνα με πληροφορίες που αντλούμε από τα «Φυτά της Λέσβου» των Μάκη και Βαγγέλη Αξιώτη, το φυτό αυτό με τα όμορφα κίτρινα άνθη και το γλυκό και διακριτικό άρωμα είναι αρκετά επικίνδυνο. Κι αυτό γιατί τα άνθη του είναι τοξικά και η κατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο ζώα και ανθρώπους. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Ξενοφώντα στο έργο του «Κύρου Ανάβασις», όπου οι Σπαρτιάτες μισθοφόροι δηλητηριάστηκαν από το μέλι του φυτού! Μάλιστα η λέξη αγούδουρας που χρησιμοποιείται κυρίως από τους ντόπιους, πολύ πιθανόν να προέρχεται από την τουρκική ρίζα «ayu», που σημαίνει δηλητήριο. Παρ’ όλα αυτά και σύμφωνα με τη μαρτυρία του Χρήστου Χατζηλία, το ροδόδενδρο της Λέσβου αποτελεί ένα από τα εβδομήντα συστατικά που χρησιμοποιεί το Πατριαρχείο για να φτιάξει το άγιο μύρο.

Ανεβαίνοντας να συναντήσουμε το λιβάδι με τα μοναδικά αυτά δέντρα, οι ιδανικές καιρικές συνθήκες μας χάρισαν την ευκαιρία να θαυμάσουμε μια μαγευτική εικόνα του κόλπου της Καλλονής, με το μοναδικό συνδυασμό πράσινου της ελιάς και γαλάζιου της θάλασσας που τόσο χαρακτηριστικά χρωματίζει τον τόπο μας. Συνεχίζοντας την πορεία μας μέσα στο ολάνθιστο ανοιξιάτικο τοπίο, συναντήσαμε την εκκλησία των «Πέντε Αγίων». Η επιγραφή στην είσοδο του μικρού ναού, μας ενημερώνει ότι ο ναός είναι αφιερωμένος στις «Πένται Νεάνιδες (Ταις) Εν Πτερούντη». Αν και τα ονόματα των νεανίδων αυτών δεν μας είναι γνωστά, όπως και το έτος του μαρτυρίου τους, γεγονός είναι ότι η καταγωγή τους ήταν από την Λέσβο (κατοικούσαν στον Γαβαθά) και μαρτύρησαν σ’ αυτήν δια ξίφους: «Αι άγιοι πέντε κόραι αι από Λέσβου ξίφει τελειούνται» σύμφωνα με τη μαρτυρία του συναξαριστή του Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτου. Η μνήμη τους γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 του Απρίλη.

Μετά την απαραίτητη στάση στο ναό και στην φτωχή ιστορία των πέντε νεανίδων, συνεχίσαμε το δρόμο μας για την Πτερούντα. Όμορφο και γραφικό χωριό, με τα περισσότερα σπίτια του χτισμένα με την ιδιαίτερης αισθητικής ηφαιστιογενή πέτρα της περιοχής, στους τόνους του κόκκινου, κίτρινου και πορτοκαλί. Ακόμα πιο ενδιαφέρον το καφενείο του χωριού, που στον περιορισμένο χρόνο που μας φιλοξένησε, κατάφερε και μας ταξίδεψε με τον διάκοσμό του σε περασμένες εποχές, με τα εξώφυλλα δίσκων αστέρων του λαϊκού πενταγράμμου και ζωγραφιές συγγενικών προσώπων που ως τσολιάδες υπηρέτησαν στα ανάκτορα!

Η πρόσκληση του συλλόγου όμως, μας είχε υποσχεθεί και καταρράκτες. Οπότε δεν υπήρχε χρόνος για καθυστέρηση και αφού δροσιστήκαμε με τα ντόπια αναψυκτικά από τον Πολιχνίτο, ξεκινήσαμε για το Βαθύλιμνο του ποταμού Βούλγαρη κοντά στο χωριό Χίδηρα. Μετά από πορεία μισής περίπου ώρας μέσα από σηματοδοτημένο μονοπάτι, φτάσαμε στον καταρράκτη. Μια ενημερωτική πινακίδα στην είσοδο μας πληροφορούσε ότι πρόκειται για έναν μικρό καταρράκτη ύψους 7 – 8 μέτρων, που σε συνδυασμό με τα ηφαιστειακά πετρώματα και τη δενδρώδη βλάστηση της περιοχής από πλατάνια και λεύκες (καβάκια), συνθέτει ένα μοναδικής φυσικής ομορφιάς τοπίο, άγνωστο στους περισσότερους από τους πεζοπόρους. Παλαιότερα τα νερά του καταρράκτη αποτελούσαν την κινητήριο δύναμη των νερόμυλων που οι μυλωνάδες άλεθαν τα δημητριακά. Οι φωτογράφοι της παρέας κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια να αποθανατίσουν όλη αυτή την ομορφιά και μάλλον το κατάφεραν.

Η αλήθεια είναι ότι μετά δυσκολίας καταφέραμε να «ξεκολλήσουμε» από τον καταρράκτη, αλλά ο Λουκάς, ο οδηγός του πούλμαν, μας περίμενε για να μας μεταφέρει στην Βατούσα και δεν θα ήταν σωστό να τον «στήσουμε». Άλλωστε η ώρα είχε περάσει και τα κουδουνάκια της πείνας είχαν αρχίσει να χτυπάνε! Κατηφορίζοντας λοιπόν το σηματοδοτημένο μονοπάτι, μέσα σε λίγα λεπτά βρεθήκαμε στην οδική αρτηρία που ενώνει την Πτερούντα με τα χωριά Βατούσα και Χίδηρα.

Περνώντας από τον γραφικό οικισμό του Ρέματος, κατηφορίσαμε στην όμορφη Βατούσα. Εκεί η ταβέρνα με την οποία είχαν συνεννοηθεί τα μέλη του συλλόγου μας, είχε έτοιμα τα τραπέζια και μας περίμενε με νόστιμα πιάτα για νηστεύοντες και μη νηστεύοντες! Ήλιος, κρασάκι και μπύρες έφτιαξαν ακόμα πιο πολύ την διάθεσή μας, που μεταφράστηκε σε μουσικό πανδαιμόνιο, με τα ντεσιμπέλ να δονούν το πούλμαν σε όλο τον δρόμο της επιστροφής στη Μυτιλήνη.

Έτσι έκλεισε ακόμη μια όμορφη, απ’ όλες τις απόψεις, πεζοπορία του Ορειάς. Η Πρόεδρός μας Έλσα, ανανέωσε το ραντεβού μας σε δύο βδομάδες, μαζί με τις ευχές της για ένα Καλό Πάσχα.

Καλή Ανάσταση λοιπόν φίλοι μου! Εύχομαι στον καθένα από σας, να περάσετε όσο πιο όμορφα μπορείτε τις άγιες αυτές μέρες μαζί με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Να φάτε και να πιείτε και να απολαύσετε όλο το εορταστικό μενού με αρνιά, τσουρέκια, κόκκινα αυγά και ό,τι άλλο προβλέπεται. Για τα τυχόν παραπανίσια κιλά, μην ανησυχείτε καθόλου: θα τα χάσετε στις επόμενες πεζοπορίες μας!

Χάρτης

 anemotia pterounta vathilimnos map

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

  • Κείμενο: Στρατούλα Βαΐτη
  • Φωτογραφίες: Beate Ray, Γιώργος Κουτλής

FacebookLesvosPro

GineMelosSyndesmoi

Μετάφραση - Translate