"ΟΡΕΙΑΣ"

Νέα πεζοπορική χρονιά και οι οδοιπόροι του «ΟΡΕΙΑΣ» και πάλι στις επάλξεις. Έτσι λοιπόν η Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2018 ορίστηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο, ως πρώτη Κυριακή πεζοπορίας για τη νέα σεζόν. Για πεζοπορική διαδρομή επιλέχθηκε μια σχετικά εύκολη διαδρομή, κοντά στη πόλη της Μυτιλήνης. Ήταν μια επίσκεψη στο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο κοντά στη Μόρια, περπατώντας μέσα από ένα μονοπάτι.

Έτσι λοιπόν στις 10 το πρωί, 50 περίπου φίλοι του «ΟΡΕΙΑΣ» συγκεντρωθήκαμε στο γνωστό πια σε όλους σημείο συνάντησής μας και ξεκινήσαμε με το πούλμαν για την αφετηρία της πεζοπορίας μας, που ήταν λίγο μετά τη διασταύρωση της Γέρας. Μετά από μια διαδρομή μισής περίπου ώρας μέσα από ένα χείμαρο, ανάμεσα στον ελαιώνα, φθάσαμε σε μια ρωμαική υδατογέφυρα, στη περιοχή "Βρυσούδια" η "Μάτσες". Εκεί οι λιγότερο ενημερωμένοι φίλοι του «ΟΡΕΙΑΣ» γίναμε κοινωνοί της σημασίας του τεράστιου για την εποχή εκείνη τεχνικού έργου, μέσα από το οποίο υδροδοτούνταν η πόλη της Μυτιλήνης από τους πρόποδες του Ολύμπου, την ύστερη Ρωμαϊκή Περίοδο (2ος αιώνας μ.Χ.)

Στην ιστοσελίδα της Εφορίας Αρχαιοτήτων Λέσβου διαβάζουμε πως «...ο αρχιτέκτονας του υδραγωγείου για την στήριξη του κεντρικού υδαταγωγού και την εξασφάλιση της κατάλληλης κλίσης κατασκεύασε μονότοξες υδατογέφυρες στην θέση Ανεραΐδα, Κούστερη και Πασπαλά, δίτοξες στη θέση Καμαρούδια και Κουτσούκ Λούτσα, τετράτοξες στη θέση Πασπαλά και πιθανόν στα Βρυσούδα και στα Θυρίδια και μία πολύτοξη στη Μόρια.

Ο υδαταγωγός παρουσιάζει μερικά γενικά χαρακτηριστικά, στα οποία όμως προσαρμόζεται αναλόγως της περιοχής διέλευσης και των εδαφολογικών/γεωλογικών χαρακτηριστικών της. Σε γενικές γραμμές αυτό που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι αποτελείται από ένα ορθογώνιο τμήμα πλάτους 0,60 μ. με 0,65 μ. και ύψους 0,85 με 0,90 μ., το οποίο είναι υδατοστεγές. Τα εσωτερικά τοιχώματα του καλύπτονται από κουρασάνι πάχους 0,02 μ. έως 0,05 μ. επιχρισμένο με μία λεπτή στρώση υδραυλικού κονιάματος υπόλευκης απόχρωσης. Η τοξωτή επίστεψη του αγωγού, ύψους περίπου 0,25 μ., επιτυγχάνεται με αργούς λίθους που συνδέονται μεταξύ τους με ασβεστοκονίαμα, χωρίς να είναι υδατοστεγής.

Ο υδαταγωγός στην θέση Πρινερή Κατηφόρι συνεχίζει την πορεία του προς τα ανατολικά. Εντοπίζεται λαξευμένος στα βραχώδη πρανή κατά μήκος του ρέματος κάτω από την «Βρύση της Ατσιγκάνας». Το σημείο αυτό ήταν ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία του αρχαίου έργου, γιατί ο υδαταγωγός βρέθηκε μπροστά σε ένα μεγάλο βραχώδη όγκο, τον οποίο και διέσχισε με τη βοήθεια μιας υπόγειας κτιστής σήραγγας. Το μήκος της υπολογίζεται σε περίπου 1 χιλιόμετρο.

Το τέρμα της διαδρομής του υδαταγωγού πιστεύεται ότι βρισκόταν εντός των τειχών της πόλης κάτω από τον «Τεκέ» του αρχαίου θεάτρου, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον ακριβή υπολογισμό της θέσης της δεξαμενής συγκέντρωσης και διανομής του νερού (castellum divisorium) προς τα λουτρά, τις δεξαμενές και κρήνες και τις πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες...»

Για τον αρχιτέκτονα και την κατασκευή του υδραγωγείου δεν έχουμε στη διάθεσή μας καμία άμεση μαρτυρία από τις αρχαίες πηγές. Από τα υδραγωγεία του αρχαίου κόσμου το πιο κοντινό κατασκευαστικά με το υδραγωγείο της Μυτιλήνης, με ομοιότητες στη διάρθρωση των πεσσών και των τόξων, είναι το υδραγωγείο της αρχαίας πόλης της Σίδης και της Αντιόχειας Πισιδίας.

Μετά από αυτές τις πληροφορίες που αποκτήσαμε από τους πιο «μυημένους» συνοδοιπόρους μας, επιστρέψαμε στο πούλμαν και αποβιβαστήκαμε εκ νέου λίγο μετά τους Λάμπου Μύλους. Τελικός προορισμός η Καρύνη στην οποία φθάσαμε, περνώντας από μια άλλη ρωμαική υδατογέφυρα, στη περιοχή «Πασπαλά» μέσα από το σηματοδοτημένο μονοπάτι Λάμπου Μύλων - Καρύνης, σε μια διαδρομή μιας περίπου ώρας μέσα από ελαιώνες.

Στη Καρίνη μας περίμενε το τραπέζι που είχε ήδη ετοιμαστεί με αρκετές λιχουδιές. Την ώρα που εμείς απολαμβάναμε το γεύμα μας, επισκέπτες του χώρου από τη Βόρεια Ελλάδα «θαύμαζαν» τη γνωστή «Σπηλιά του Θεοφίλου», όπου ο λαϊκός ζωγράφος διέμενε το διάστημα που ζωγράφιζε τους τοίχους του καφενείου.

Αργά το απόγευμα το πούλμαν μας πήρε το δρόμο της επιστροφής στη Μυτιλήνη. Ήταν μια κοντινή διαδρομή, που μας αποκάλυψε πως ακόμα και δίπλα στην πόλη υπάρχουν εξαιρετικά όμορφα μονοπάτια για πεζοπορία κοντά στη φύση.

Επιστρέφοντας δώσαμε ραντεβού για ακόμα πιο όμορφες πεζοπορίες τη νέα σεζόν στην άγνωστη και πανέμορφη λεσβιακή φύση.

Χάρτης

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

• Κείμενο:  Δημήτρης Μάντζαρης
• Φωτογραφίες:  Σοφία Καζαμία, Χρίστος Κώνστας