"ΟΡΕΙΑΣ"

ΠΕΜΠΤΗ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23-24 ΜΑΡΤΙΟΥ
  Πριν τις 8 το βράδυ η παρέα μπαίνει στο πλοίο. Προορισμός το γειτονικό νησί της Χίου, όπως είχε αποφασιστεί και οργανωθεί. Με κέφι, όρεξη και διάθεση σχεδόν παιδική. Μετά από τρεις ώρες περίπου φτάσαμε στο νησί και στο ξενοδοχείο μας.
  Κάποιοι έμειναν για ξεκούραση και κάποιοι προτίμησαν ένα ποτάκι για χαλάρωση.
  Την άλλη μέρα νωρίς το πρωί ξεκινήσαμε για να περπατήσουμε και να απολαύσουμε τις ομορφιές της κεντρικής Χίου. Στο ξενοδοχείο συναντήσαμε τον Γιώργο Χαλάτση οδηγό μας στα περπατήματα και παθιασμένο με την φύση και τα παλιά μονοπάτια του νησιού του.

  Πρώτη μας στάση ο Ανάβατος. "Ο Μυστράς του Αιγαίου”, όπως τον έχουν ονομάσει.
  Κατά την παράδοση οι κάτοικοί του ήταν εξόριστοι αξιωματούχοι του Βυζαντίου και ασχολούνταν με την γεωργία και υλοτομία. Το τοπίο ήρεμο, λιτό, εντυπωσιακό και μερικές φορές σκληρό, όπως και πολλές από τις στιγμές που έζησαν οι κάτοικοι της Χίου.
  Επόμενος σταθμός τα Αυγώνημα, όπου στην πλατεία του χωριού απολαύσαμε το καφεδάκι μας και κάποιοι έκαναν μια μικρή βόλτα στο χωριό για φωτογραφίες.
  Μετά από το σύντομο αυτό διάλειμμα συνεχίσαμε για την Νέα Μονή, το μοναδικό αυτό ιστορικό και θρησκευτικό μνημείο της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, που έζησε όλες τις δραματικές στιγμές της Χίου από τον 11ο αιώνα μέχρι και σήμερα. Τα εξαιρετικής τεχνοτροπίας ψηφιδωτά του κυρίως ναού, χαρακτηρίζονται από βαθιά πνευματικότητα και αντανακλούν την σπουδαιότητα της Μονής κατά την βυζαντινή περίοδο και την άμεση σχέση της με την αυτοκρατορική αυλή της Κωσταντινούπολης. Δικαίως από την UNESCO έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
  Μετά από την επίσκεψή μας στο μοναστήρι ακολουθήσαμε το λεγόμενο “καλογερικό” μονοπάτι με προορισμό την Μονή των Αγ. Πατέρων. Παλιό λιθόστρωτο, καλά διατηρημένο, που στηρίζεται σε ξερολιθιά και σε κάποια σημεία του σώζονται σκαλοπάτια. Πλούσιες οι μυρωδιές γύρω μας από την ρίγανη, το θυμάρι και που και που ανάμεσα στα άλλα αγριολούλουδα πρόβαλε και μια ντροπαλή ορχιδέα. Μετά από 25 περίπου στροφές (κάποιοι προσπαθήσαμε να τις μετρήσουμε αλλά χάσαμε τον λογαριασμό) φτάσαμε στο τέλος του μονοπατιού. Η θέα μαγευτική. Το κτιριακό συγκρότημα της Νέας Μονής, ο Αγ. Μάρκος, η πόλη της Χίου, η Μ. Ασία. Ο Γιώργος Χαλάτσης μας είπε ότι μερικές φορές το καλοκαίρι, αυτό το μονοπάτι το ανεβαίνουν νύχτα με πανσέληνο.
  Το πούλμαν μας περίμενε στην άκρη του δρόμου και από κει μας μετέφερε στην περιοχή “Φα”, απ’ όπου ξεκινήσαμε το επόμενο περπάτημα μας. Η διαδρομή μας άρχισε με χωματόδρομο και σιγά-σιγά συναντήσαμε τον πετρόχτιστο οθωμανικό δρόμο, από τους ελάχιστους που έχουν διασωθεί σε σχετικά καλή κατάσταση. Χτίστηκε περίπου το 1850 και συνέδεε το λιμάνι του Λιθίου με τα μονοπάτια της κεντρικής Χίου. Εξαίρετο δείγμα οδοποιίας του 19ου αιώνα με εγκάρσια κανάλια όδευσης των υδάτων και καλοδουλεμένη αντιστήριξη του δρόμου από ξερολιθιά. Περπατήσαμε στα πλευρά της ρεματιάς και από τα μισά περίπου της διαδρομής είχαμε θέα προς το Λιθί και την παραλία του. Η διαδρομή γεμάτη αρώματα, χρώματα αλλά και ένα σφίξιμο από την θέα των μαύρων κουφαριών που άφησε πίσω της η τελευταία φωτιά.
  Και επιτέλους φτάσαμε στο Λιθί. Η πείνα είχε αρχίσει από ώρα να γαργαλάει το στομάχι μας και οι νόστιμοι μεζέδες της ταβέρνας μας περίμεναν. Φαΐ, κρασί χαλάρωση. Μια μικρή βόλτα για φωτογραφίες και χώνευση. Ύστερα από λίγο πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Η χαλάρωση έφερε και έναν μικρό υπνάκο στο πούλμαν. Η πρώτη μας μέρα στην Χίο έφτασε στο τέλος της. Φτάνοντας στο ξενοδοχείο ήμασταν σε αναμονή της υπόλοιπης παρέας που έφτανε την Παρασκευή το βράδυ και φυσικά της πρωινής εξόρμησης στα νοτιόχωρα της Χίου για την αναζήτηση της περίφημης τουλίπας της.

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ
  Θα πρέπει να ήταν γύρω στις 6:30 το πρωί του Σαββάτου 25 Μαρτίου 2017, που η μουσική της μπάντας των Προσκόπων (σύμφωνα με πληροφορίες...) της Χίου μας θύμισε ότι ξημέρωσε του Ευαγγελισμού. Μετά λοιπόν από ένα πρωινό ξύπνημα «μετά μουσικής» κι ένα καλό πρωινό γεύμα, η παρέα του Ορειάς, ενισχυμένη από την άφιξη 6 επιπλέον μελών της το βράδυ της Παρασκευής, ξεκίνησε για την προγραμματισμένη περιήγησή της στη Νότια Χίο. Η μέρα, εκτός από εορταστική ήταν λουσμένη στο φως, με τις ακτίνες του ήλιου να ζεσταίνουν την ατμόσφαιρα και να δημιουργούν τις καλύτερες των συνθηκών για τις βόλτες μας.
  Με κέφι κι ανεβασμένη λοιπόν διάθεση επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν και με οδηγό τον Γιώργο, ξεκινήσαμε. Πρώτη στάση στο δρόμο μας για τα φημισμένα «Μαστιχοχώρια» ήταν στον Αγ. Παντελεήμονα Πανίων, κοντά στο χωριό Θολοποτάμι, όπου θαυμάσαμε τους «λαλάδες», τα όμορφα αυτά λουλούδια, κάτι μεταξύ τουλίπας και παπαρούνας, που με το ζωηρό κόκκινο χρώμα τους στόλιζαν τα καταπράσινα λιβάδια της περιοχής. Εκεί είχαμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε από κοντά και τους «πληγωμένους» κορμούς παλιών σκίνων, που τα «δάκρυα» τους σε περασμένες εποχές χάριζαν στους μαστιχοπαραγωγούς την πολύτιμη και σ’ όλο τον κόσμο ξακουσμένη μαστίχα.
  Μετά από τη στάση στους «λαλάδες» συνεχίσαμε για το Πυργί, ένα από τα πιο γνωστά και πιο φημισμένα μαστιχοχώρια εξαιτίας των «ξυστών», της ιδιαίτερης αυτής αρχιτεκτονικής που χαρακτηρίζει το σύμπλεγμα των μεσαιωνικών χωριών της Νότιας Χίου. Τα «ξυστά» αποτελούν ασπρόμαυρα ή ασπρο-γκρι γεωμετρικά μοτίβα, που σαν μεγάλα τραπουλόχαρτα, στολίζουν τους τοίχους και τα μπαλκόνια των σπιτιών, καθώς «ξύνονται» πάνω σε φρεσκοστρωμένο ασβέστη. Πίνοντας το καφεδάκι μας στην όμορφη πλατεία έξω από την εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου, είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε τη μαθητική παρέλαση για τον εορτασμό της επετείου της 25ης Μαρτίου 1821.
  Αφήνοντας πίσω μας το όμορφο και γραφικό Πυργί, συνεχίζουμε την περιήγησή μας στο Μουσείο της Μαστίχας. Πρόκειται για το όγδοο στη σειρά θεματικό μουσείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς, που άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό τον Ιούνιο του 2016. Είναι ένα αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα, απόλυτα εναρμονισμένο στο τοπίο. Κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, στη θέση «Ράχη» (Τεπέκι) κοντά στο χωριό Πυργί. Σκοπός του μουσείου είναι να αναδείξει την παραγωγική ιστορία της καλλιέργειας και της επεξεργασίας της μαστίχας. Η δομή του εκθεσιακού χώρου είναι τέτοια που επιτρέπει στον επισκέπτη να έχει μια εμπεριστατωμένη εικόνα για τους τρόπους παραδοσιακής καλλιέργειας, τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας και της επεξεργασίας της μαστίχας. Αυτό επιτυγχάνεται με ποικίλα μέσα, αρχειακό φωτογραφικό υλικό, μακέτες, οπτικοακουστικές παραγωγές, μηχανήματα, αντικείμενα και εφαρμογές πολυμέσων. Στην υπαίθρια έκθεση του μουσείου, ο επισκέπτης έρχεται σ’ επαφή με τον σχίνο και το περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμεί.
  Μετά την επίσκεψη μας στο gift shop του μουσείου για το θεραπευτικό shopping therapy, συνεχίσαμε για τους Ολύμπους. Ακόμα ένα χωριό του συγκροτήματος των μεσαιωνικών χωριών των Μαστιχοχωρίων. Εδώ ίσως θα έπρεπε να αναφέρουμε ότι οι θέσεις των Μαστιχοχωρίων ήταν αθέατες από τη θάλασσα και η διάταξή τους είχε φρουριακή μορφή για την προστασία από τους επιδρομείς που μάστιζαν το Αιγαίο κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους. Τα χωριά αυτά δομήθηκαν για να στεγάσουν τις οικογένειες των καλλιεργητών της μονοπωλιακής μαστίχας και των αρχόντων που εκμεταλλεύονταν τα έσοδα από το εμπόριό της. Επί τουρκοκρατίας διατηρήθηκε το μονοπώλιο της μαστίχας, επιβάλλοντας μάλιστα σκληρές ποινές στους λαθρέμπορους. Έτσι, αν και οι μαστιχοχωρίτες δεν μπορούσαν να απολαύσουν ούτε ένα μικρό μερίδιο του φυσικού τους πλούτου, δεν αντιμετώπισαν προβλήματα κατά τη περίοδο της τουρκοκρατίας, εξασφαλίζοντας πολύ ευνοϊκές συνθήκες ζωής.
  Στους Ολύμπους λοιπόν, ένα μεγάλο στρωμένο τραπέζι μας περίμενε το μεσημέρι στον υπαίθριο χώρο ενός καφενείου, να γευτούμε χιώτικους μεζέδες και εδέσματα.
  Τελευταίος προορισμός της σημερινής διαδρομής, το χωριό των Μεστών. Ένα μεσαιωνικό χωριό πραγματικό κάστρο, με τα σπίτια του μικρά και πέτρινα, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο σε στενά και δαιδαλώδη δρομάκια. Τα δώματα όλων των σπιτιών είναι σχεδόν στο ίδιο ύψος, ώστε να ήταν εύκολη η διαφυγή των κατοίκων σε περίπτωση κινδύνου από σπίτι σε σπίτι. Στην κεντρική πλατεία του χωριού, στο «λιβάδι» όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, απολαύσαμε το καφεδάκι μας μετά την περιήγησή μας στο χωριό και την επίσκεψή μας στην εκκλησία του «Μεγάλου» Ταξιάρχη.
  Η ώρα όμως πέρασε και η δύση του ήλιου έφερε και το τέλος της σημερινής μας περιήγησης στα χωριά της Νότιας Χίου. Επιστροφή στη πρωτεύουσα του νησιού, που ένεκα Σαββατόβραδου επέβαλε ένα ποτάκι στα παραλιακά μπαράκια.

ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΜΑΡΤΙΟΥ
  Με όμορφες και ευνοϊκές καιρικές συνθήκες ξημέρωσε η Κυριακή 26 Μαρτίου και τρίτη μέρα της εκδρομής του Ορειάς στη Χίο. Σήμερα η πυξίδα έδειχνε πορεία στο βορειοδυτικό μέρος του νησιού. Μετά το πρωινό μας γεύμα για την απόκτηση της απαραίτητης ενέργειας, ξεκινήσαμε για τη Βολισσό. Εκεί αφήσαμε τα μέλη και του φίλους που προτίμησαν να απολαύσουν για περισσότερη ώρα το χωριό και τα γύρω αξιοθέατα. Συνεχίσαμε προς Κουρούνια. Περνώντας από το χωριό Αφροδίσια,  επιβιβάστηκαν στο λεωφορείο οι δύο επίσης Γιώργηδες (!!!), γνώστες της περιοχής, που θα μας οδηγούσαν στην προγραμματισμένη πεζοπορική διαδρομή. 
  Λίγο αφότου περάσαμε το χωριό Εγρηγόρος, μας περίμενε μια πολύ ευχάριστη στάση στο οινοποιείο της ΑΡΙΟΥΣΙΟΣ Α.Ε. Χτισμένο σε προνομιακή θέση με θέα το γαλάζιο του Αιγαίου, στη θέση «Σοφού» του οικισμού Εγρηγόρος, το οινοποιείο λειτούργησε για πρώτη φορά το 2008. Από τότε μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να τοποθετήσει τον εκλεκτό Αριούσιο οίνο στα τραπέζια των φίλων του κρασιού τόσο στη χώρα μας, όσο και σε αρκετές χώρες του εξωτερικού. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας έδωσε η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του οινοποιείου κα. Άννα Λαγού, το 65% της παραγωγής εξάγεται σε χώρες του εξωτερικού, όπως π.χ. Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο κλπ, με αξιοσημείωτες τις εξαγωγές στις Η.Π.Α., όπου το κρασί τους έχει καταφέρει να κερδίσει μια θέση μεταξύ των 2.500 εκλεκτών κρασιών που κυκλοφορούν στη χώρα. Με την ξενάγησή μας στους χώρους του οινοποιείου είχαμε μια εικόνα της παραγωγικής διαδικασίας του κρασιού μέχρι τη στιγμή που αυτό θα συνοδέψει το φαγητό μας. Μία δοκιμή ήταν αρκετή για να πείσει τα μέλη του Ορειάς και λάτρεις του οίνου, να αγοράσουν το εκλεκτό αυτό κρασί.

  Μετά τη στάση οινογνωσίας,  φτάσαμε στο σημείο εκκίνησης της πεζοπορικής διαδρομής, το χωριό Κουρούνια. Ο Γιώργος που θα ηγούνταν της ομάδας στο μονοπάτι, μας έδωσε τις απαραίτητες οδηγίες. Ξεκινήσαμε μια διαδρομή σ’ ένα τοπίο κατάφυτο και σπαρμένο με λογής λογής αγριολούλουδα, με τη θάλασσα στα αριστερά μας και με θέα «...των Ψαρών την ολόμαυρη ράχη..» μετά τις απαραίτητες στάσεις, και μετά από λίγο φτάσαμε στον Εγρήγορο. Κάναμε μια στάση στην αυλή του σχολείου του χωριού, για την απαραίτητη ανάκτηση δυνάμεων και ξαναμπήκαμε στο μονοπάτι που μας οδήγησε τελικά στα Αγιάσματα, το σημείο τερματισμού της πεζοπορίας. Αξίζει να σημειωθεί στα high lights της διαδρομής ο ανηλεής αγώνας συλλογής σπαραγγιών, στον οποίο επιδόθηκαν τα μέλη-λάτρεις της υγιεινής διατροφής του συλλόγου μας! Στην μάχη απόκτησης και του τελευταίου σπαραγγιού που έπεφτε στο οπτικό μας πεδίο, ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα, παρά τις λιγοστές, ανώδυνες και ακίνδυνες πτώσεις που σημειώθηκαν...

  Μετά από 3,5 ώρες πεζοπορίας, αφήνοντας πίσω τα Αγιάσματα, επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν και ο οδηγός Γιώργος (του πούλμαν αυτή τη φορά...) μας οδήγησε πίσω στην Βολισσό. Στο εστιατόριο που είχε κανονιστεί το γεύμα μας, συναντήσαμε και την υπόλοιπη παρέα και φάγαμε μαζί. Αφού απολαύσαμε και τους λουκουμάδες που μας ετοίμασε για επιδόρπιο ο εστιάτορας, ξεκινήσαμε για μια βόλτα γνωριμίας με το χωριό.
Το χωριό, που φημολογείται ως γενέτειρα του Ομήρου, είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόφου, σε υψόμετρο 100 μέτρων πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, με το ερειπωμένο πια βυζαντινό κάστρο να δεσπόζει στην κορυφή του λόφου και να κερδίζει τις πρώτες εντυπώσεις του επισκέπτη. Εκτός από τα κτίρια, τις εκκλησίες και τις δεξαμενές, που διατηρούσε εντός των τειχών του, υπήρχε κι ένα τούνελ που συνέδεε το κάστρο με την ακτή. Αν και σήμερα το χωριό είναι ανεπτυγμένο τουριστικά, με ταβέρνες, καφέ, ενοικιαζόμενα δωμάτια κλπ., τα σημάδια εγκατάλειψης είναι έντονα, με αρκετά από τα σπίτια να είναι ακατοίκητα και ερειπωμένα.

  Στις 6 το απόγευμα ήταν το ραντεβού μας με το φίλο Γιώργο Χαλάτση και ομάδα εθελοντών που με την καθοδήγησή του ερευνούν, εντοπίζουν, καταγράφουν καθαρίζουν και συντηρούν παλιά μονοπάτια. Μοναδικός σκοπός της ομάδας αυτής είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης και η προστασία του περιβάλλοντος για να διασωθούν τα μονοπάτια ως στοιχεία πολιτισμού. Στον χώρο του δημοτικού σχολείου της Βολισσού, έγινε εκτενής παρουσίαση της δράσης τους και όλοι μας εντυπωσιαστήκαμε από το πάθος, την αγάπη και το μεράκι της ομάδας αυτής τα οποία περισσεύουν και εκμηδενίζουν την κούραση και την ταλαιπωρία που απαιτεί ο καθαρισμός των μονοπατιών.

  Με ευχές και από τις δύο πλευρές για γρήγορη αντάμωση, αποχαιρετίσαμε τους Χιώτες φίλους μας και πήραμε το δρόμο του γυρισμού στη πόλη της Χίου. Ήδη η νύχτα είχε προχωρήσει και το περιθώριο για ένα τελευταίο ποτάκι στην Χίο ήταν περιορισμένο, αφού στις 5.30 το επόμενο πρωί θα έπρεπε να πάρουμε το πλοίο για επιστροφή στη Μυτιλήνη.

  Αγουροξυπνημένοι αποχαιρετίσαμε την πόλη της Χίου. Η εκδρομή μας είχε φτάσει στο τέλος της, αφήνοντας πίσω της ένα 3ήμερο γεμάτο από όμορφες εικόνες και αναμνήσεις. Ευχή όλων των μελών να το επαναλάβουμε!
Και εις άλλα με υγεία φίλοι μου! Γεροί να είμαστε να ανταμώνουμε εντός κι εκτός έδρας!

Χάρτης: Κουρούνια-Εγρηγόρος-Αγιάσματα, 24 συμμετοχές, 7 χλμ, 3.5 ώρες

Χάρτης

Φωτογραφίες

Επιμέλεια

Κείμενο: Στρατούλα Βαΐτη – Ελένη Κρητικού
Φωτογραφίες: Γιώργος Κουτλής