Η Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017 για την περιοχή της Αγιάσου, είχε ήδη ανακοινωθεί εδώ και αρκετό καιρό, πως θα ήταν η μέρα για τη γιορτή του κάστανου. Ο καστανιώνας της Αγιάσου είναι εδώ και πολλά - πολλά χρόνια, ένα φυσικό στολίδι του ορεινού όγκου του Ολύμπου, ένας φυσικός οικότοπος έκτασης 11.000 στρεμμάτων, που για αιώνες ήταν μια από τις κύριες πηγές εσόδων των κατοίκων της κωμόπολης. Μάλιστα στη περίοδο της γερμανικής κατοχής το κάστανο ήταν το προϊόν που έσωσε χιλιάδες ζωές από τη πείνα στο νησί και οι Αγιασώτες το αντάλλασσαν με άλλα προϊόντα, όπως στάρι και λάδι για την επισιτιστική επάρκεια των κατοίκων της περιοχής.
Απ’ αυτή λοιπόν τη γιορτή της φθινοπωρινής φύσης, δεν θα μπορούσε να λείψει ο Ορειάς και τα μέλη του. Έτσι είχε ήδη καθοριστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο πως η περιπατητική μας διαδρομή της 12ης Νοεμβρίου θα ήταν γύρω από την Αγιάσο και θα κατέληγε στην όμορφη κωμόπολη. Έτσι τα μέλη του Ορειάς θα είχαν την δυνατότητα να είναι στη γιορτή και να δοκιμάσουν τα γευστικά αγιασώτικα κάστανα ωμά, ή καλύτερα ψημένα στη χόβολη και στα κάρβουνα.
Το πρωί λοιπόν της Κυριακής στις 9:30, πενήντα πέντε περίπου περιπατητές του Ορειάς συγκεντρωθήκαμε στο γνωστό πια πρωινό ραντεβού μας και με πούλμαν κατευθυνθήκαμε στην Αγιάσο. Εκεί χωριστήκαμε σε δύο ομάδες και ξεκινήσαμε την πεζοπορία μας νοτιοανατολικά του χωριού προς τον Όλυμπο, στο λόφο «Σπήλιος» για να βρούμε τη σπηλιά του «Πανός» ή «Γλάστρα», όπως τη λένε οι ντόπιοι. Στην αρχή η πεζοπορία ήταν αρκετά ανηφορική, για να γίνει λίγο μετά πιο ομαλή, ανάμεσα σε ελιές, πρίνους και πεύκα. Προς τα κάτω πανοραμική ήταν η θέα της κωμόπολης, ενώ πιο ψηλά η βουνοκορφή του Ολύμπου φαινόταν επιβλητική.
Η σπηλιά βρίσκεται ένα χιλιόμετρο περίπου από το χωριό και αν δεν την ξέρει κανείς, δύσκολα μπορεί να την εντοπίσει, καθώς έχει μπροστά της μια μεγάλη πέτρα, που φράζει την είσοδο της. Η είσοδος της είναι χαμηλή ύψους ενός μέτρου περίπου, αλλά μπαίνοντας κανείς μέσα στη σπηλιά, θα διαπιστώσει πως γίνεται γρήγορα ευρύχωρη, με ύψος πάνω από δύο μέτρα, ενώ το βάθος της εκτείνεται στα 50 περίπου μέτρα. Σε όλο το μήκος της σπηλιάς αναπτύσσονται μαστοειδείς και ταινιωτοί σταλακτίτες, που ενώνονται με τους υποκείμενους σταλαγμίτες, σχηματίζοντας διάφορα σχήματα.
Φθάνοντας στη σπηλιά η Έλσα, πρόεδρος του συλλόγου μας, μας μίλησε για τους θρύλος που συνδέουν τη σπηλιά με τη περιοχή και τους κατοίκους της. Σύμφωνα λοιπόν με έναν από αυτούς, στη σπηλιά έτρεχαν να κρυφτούν οι ντόπιοι κάτοικοι της Αγιάσου για να ξεφύγουν από τις επιδρομές των Αγαρηνών στη περίοδο της τουρκοκρατίας. Σε μια απ’ αυτές, μια πλούσια κόρη στη βιασύνη της να κρυφτεί, έχασε το χρυσό γοβάκι της, λίγο έξω από τη σπηλιά. Αυτό ήταν κι εκείνο το σημάδι που πρόδωσε την παρουσία των κρυμμένων στη σπηλιά κατοίκων, για να ακολουθήσει η άγρια σφαγή τους από τους επιδρομείς. Η ακούσια προδοσία της κόρης στοίχειωσε κατά την παράδοση, τη σπηλιά.
Αφήνοντας τη σπηλιά και τους θρύλους της, ανηφορίσαμε ανατολικά προς το Καστέλι, που δεσπόζει σε έναν επιβλητικό λόφο, νότια του οικισμού. Στη κορυφή αυτού του απόκρημνου λόφου, με υψόμετρο 532 μέτρα, υπήρχε βίγλα που επιτηρούσε το πέρασμα στην αρχαία Πενθίλη. Ήταν μέρος του αμυντικού συστήματος της περιοχής και είχε το πλεονέκτημα της οπτικής επαφής με το Ξυλόκαστρο (στο ψηλότερο σημείο του δρόμου προς το Πλωμάρι). Τα υλικά από τα ερείπια του οχυρού, χρησιμοποιήθηκαν αργότερα κατά τη Βυζαντινή περίοδο (9ος και 10ος αιώνας) για την ανέγερση νεώτερου οχυρού. Το οχυρό επισκευάστηκε εκ νέου κατά τη περίοδο της βενετσιάνικης κατοχής του νησιού τον 13ο αιώνα μ.Χ. Σήμερα σώζονται θεμέλια του βενετσιάνικου τείχους περιμετρικά γύρω από τα πρανή του λόφου. Στη κορυφή του λόφου είναι χτισμένο και το εξωκκλήσι των Ταξιαρχών.
Συνεχίζοντας την πεζοπορία μας κατηφορίσαμε ανατολικά και περνώντας από τον Άγιο Φανούριο, μέσα από το ρέμα της Καρκαβούρας, προχωρήσαμε προς τον Άγιο Δημήτριο. Η διαδρομή κατάφυτη με πεύκα, πολλά πλατάνια και λίγα οπωροφόρα δένδρα ήταν μαγευτική, κυρίως ως προς τα φθινοπωρινά χρώματα της φύσης. Παρά το γεγονός πως ακόμα η γη είναι ξερή, αφού οι βροχές φέτος είναι λιγοστές, το τοπίο ήταν υπέροχο.
Φθάνοντας στον Αη – Δημήτρη μας περίμενε ο οδηγός μας ο Σωτήρης, για να μας πάει στην Αγιάσο. Η μυρωδιά όμως του ψημένου κάστανου, του αχνιστού καφέ και η θέα των γλυκών της κυρά – Ρήνης, μας επέβαλαν μια μικρή τροποποίηση του προγράμματος και μια εκτός προγράμματος στάση για καφέ και γλυκό στον Αη – Δημήτρη.
Μετά το μικρό αυτό διάλειμμα με το πούλμαν φθάσαμε στο χωριό, που έσφυζε από ζωή και κόσμο. Περπατήσαμε με τις δυνάμεις που μας απέμειναν μέσα στα καλντερίμια του χωριού, κάποιοι κατάφεραν μάλιστα και βρήκαν τραπέζι για ένα σύντομο ούζο, κάποιοι άλλοι για ένα καφέ. Τέλος εφοδιασμένοι αρκετοί από τους περιπατητές με κάστανα, καρύδια και μήλα προϊόντα – σήμα κατατεθέν της Αγιάσου την εποχή αυτή, επιστρέψαμε στο πούλμαν και πήραμε το δρόμο της επιστροφής στη Μυτιλήνη.
Άλλη μια όμορφη Κυριακή με τον Ορειάς έφτασε στο τέλος της. Κατάκοποι, αλλά και ευχαριστημένοι, δώσαμε το ραντεβού μας για την επόμενη Κυριακή.
Ως τότε όλοι να είμαστε καλά και να περνάμε καλά!
Χάρτης
Φωτογραφίες
https://oreias.gr/index.php/diadromes/pezoporiki-sezon-2017-2018/item/110-12-11-2017-agiaso#sigProGalleria63d2ba9066
Επιμέλεια
- Κείμενο: Δημήτρης Μάντζαρης
- Φωτογραφίες: Στέλλα Μακρή, Χριστίνα Κουρτζή